Komórkowe i molekularne mechanizmy indukcji cytokin mobilizujących.

Grant Sonata Narodowego Centrum Nauki. 
(okres realizacji 2020-2023).

Komórki krwi powstają w szpiku kostnym z krwiotwórczych komórek macierzystych. W normalnych warunkach tylko ściśle określone ilości nowopowstałych dojrzałych komórek są uwalniane ze szpiku kostnego do krwi, natomiast w szczególnych sytuacjach, takich jak rozwijające się zapalnie czy utrata krwi, ilość nowych komórek uwalnianych ze szpiku gwałtownie rośnie. Taki proces nazywamy mobilizacją. Mobilizacja ma kluczowe znaczenie dla adaptacji organizmu do warunków stresowych. Co istotne, udało się zidentyfikować czynniki, które wywołują mobilizację i z sukcesem zastosować je w praktyce klinicznej. Obecnie czynniki te powszechnie wykorzystuje się w hematologii w leczeniu neutropenii, będącej częstym powikłaniem po chemoterapii, czy do pozyskiwania krwiotwórczych komórek macierzystych w celu ich przeszczepienia.

Pomimo, że czynniki mobilizujące są dobrze poznane i wykorzystywane jako leki, niewiele wiadomo na temat mechanizmów, które regulują pierwsze etapy mobilizacji. Dlatego chcemy dowiedzieć się, które komórki w organizmie produkują cytokiny mobilizujące oraz jakie białka są odpowiedzialne za ich produkcję.

W tym celu stworzymy specjalne myszy transgeniczne, które pozwolą nam na badanie komórek, produkujących czynniki mobilizujące podczas stymulacji. Będziemy także sprawdzać czy wybrane białka są zaangażowane w produkcję czynników mobilizujących, wykorzystując znane związki farmakologiczne modulujące ich aktywność.

Realizacja projektu pozwoli na lepsze zrozumienie procesu mobilizacji. Uzyskane wyniki mogą się także przyczynić do opracowania nowych metod wywoływania mobilizacji u  pacjentów, szczególnie tych, u których podawanie standardowych czynników mobilizujących nie przynosi oczekiwanych efektów. Mogą wskazać nowe możliwości terapeutyczne, pozwalające na indukcję produkcji czynników mobilizujących przez organizm pacjenta.